داریوش حسینی - کارشناس ارشد سازه های دریایی، شرکت ساختمانی ژیان
حبیب حکیم زاده - استادیار دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی سهند، تبریز
رضا غیاثی - استادیار دانشکده فنی، دانشگاه تهران

در این مقاله با استفاده از مدلسازی آزمایشگاهی، پدیده آبشستگی موضعی در اطراف خطوط لوله تحت اثر جریان یک سویه مورد بررسی قرار گرفته است. جهت بررسی این پدیده دو سری آزمایش انجام شده که عبارتند از : 1) آزمایش های مربوط به بررسی پدیده آبشستگی موضعی در اطراف خطوط لوله منفرد 2) آزمایش های مربوط به بررسی پدیده آبشستگی موضعی در اطراقف خطوط لوله مرکب. در انجام آزمایش های سری اول از دو لوله با قطرهای مختلف استفاده شده است سپس به ازای سرعتهای مختلف نیمرخ آبشستگی مربوطه برداشت شده است. در ادامه به منظور بررسی تاثیر پارامترهای مختلف روی عمق آبشستگی، نمودارهایی برای تغییرات عمق آبشستگی نسبی، نسبت به قطر لوله و پارامتر پایداری نسبی (Shields parameter) ارائه شده است. در آزمایشهای سری دوم به بررسی الگوی آبشستگی در اطراف خطوط لوله مرکب (موازی) پرداخته شده است در این حالت فاصله خطوط لوله از همدیگر عامل تعیین کننده ای می یابدش. در ادامه نیمرخ آبشستگی به دست آمده در اطراف خطوط لوله مرکب با نیمرخ آبشستگی به دست آمده از اطراف خطوط لوله منفرد مقایسه شده است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که وقتی فاصله موازی بیش از قطر لوله باشد اندرکنش میدان جریان اطراف هر یک از آنها با همدیگر به طور چشمگیری کاهش خواهد یافت.