عنوان مقاله: مطالعه و بررسی مشکلات آبگیرها در سدهای انحرافی و ارائه راه حل های مناسب برای مقابله با آن (مطالعه موردی آبگیر منطقه شرق شبکه آبیاری دز درسد انحرافی دز)
شناسه (COI) مقاله: ICCE07_193
منتشر شده در هفتمین کنگره بین المللی مهندسی عمران در سال ۱۳۸۵
مشخصات نویسندگان مقاله:
لیلا نجفی - کارشناس ارشد سازه های هیدرولیکی، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
امیرالدین صدرنژاد - دانشیار دانشکده عمران ، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، تهران
فیروز بهادری خسروشاهی - عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، تهران
سعیدرضا صباغ یزدی - استادیار دانشکده عمران، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، تهران
خلاصه مقاله:
پدیده ترسی مواد رسوبی در سدهای انحرافی و تاثیر ان بر عملکرد آبگیرهای جانبی که با هدف تامین نیازهای زراعتی و فعالیتهای کشاورزی احداث می شوند از جمله معضلاب شاخص در سیستم های آبرسانی می باشد. هرچند قوانین و مبانی حاکم بر پدیده در طرح های مختلف چندان متفاوت نمی باشد. لکن با توجه به ضرورت های هر طرح لازم است برای صرفه جویی اقتصادی و در عین حال رفتار شناسی دقیق سیستم با توسل با مدلهای ریاضی بررسیهای لازم انجام گرفته و راهکارهای ویژه و منطبق با شرایط طرح ارائه گردد. هدف از این مقاله بررسی عوامل موثر برپدیده رسوبگذاری و تاثیر آن در توزیع جریان آب در محدوده سر انحرافی مرتبط با سیستم آبگیرهای سمت غرب و شرق شبکه آبیاری دز و همچنین شناخت عوامل موثر درمشکلات ایجاد شده از نظر میزان برداشت آب و عملکرد نامناسب سازه های تخلیه سیلاب می باشد. بدین منظور بازه ای از رودخانه به طول تقریبی 5، 1 کیلومتر (از پل قدیم تا سد انحرافی) از زمان بهره برداری (1350) تا سال 1379، از نظر هیدرولیک و رسوب با استفاده از مدل سه بعدی SSIIM شبیه سازی شده است. بدین سان عوامل موثر در پدیده رسوبگذاری و تشکیل جزیره رسوبی و مشکلات سازه ای و هیدرولیکی که به وجود آمده مشخص شده است که از جمله این عوامل می توان: چگونگی برداشت آب از رودخانه در سالهای قبل و بعد از ساخت سد انحرافی، توپوگرافی خاص رودخانه در این محدوده، چگونگی برداشت آب از رودخانه توسط آبگیرهای شرق و غرب، احداث آبشکن برای هدایت جریان، پاکسازی جزیره رسوبی، بازسازی سازه های تخلیه جانبی و تغییر مدیریت بهره برداری ارائه گردیده است.
کلمات کلیدی:
سدانحرافی - آبگیر - مدل SSIIM - رسوبگذاری
